Sercan Rona

Elmas Nedir? Elmas Nasıl Oluşur? Elmasın Özellikleri Nelerdir?

Elmas Nedir?

İçeriğinde yüksek oranda karbon atomları bulunan, doğadaki en sert maddelerden biridir. Uluslararası standartlarda Mohs Sertlik Derecesine göre 10 sertlik derecesine sahip olan elmas, üstün seviyede dayanıklı bir maddedir. Bu durum elması takıdan daha çok sanayide kullanıma yönlendirmiştir. İçeriği ve sahip olduğu ün nedeniyle tarih boyunca birçok insanın ilgisini çekmeyi başaran elmas nasıl oluştuğu merak edilen bir diğer konudur.

Elmas Tarihi

İlk bilinen elmasın Hindistan’da bulunduğu bilinmektedir. Elmas çıkan topraklara hakim olmak için tarihte birçok savaşlar yaşanmıştır. Avrupa’da elmasın çıkarıldığına dair herhangi bir bilgi bulunmuyor. Tarihçiler Büyük İskender’in Avrupa’ya elması tanıtan kişi olduğuna düşünülüyor.

Elmas Nasıl Oluşur?

Saf elmas karbon atomlarından oluşan renksiz bir yapıya sahiptir. Ancak içeriğindeki yapısal sorunlar ya da karbon dışında azot bulunması elmasın rengini değiştirebilmektedir. Şuana kadar Dünya üzerinde Güney Afrika’nın Cullinan kentinde bir maden ocağında çıkarılmış dünyaca ünlü elmaslar arasındaki en büyük elmas 26 Ocak 1905’de 3106,7 karat büyüklüğünde çıkarılmıştır. Bu elmasa çıkarıldığı kentin adı olan Cullinan elması adı verilmiştir.

Elmas kristal yapısına doğada yüzyıllar süren bir süreçte atomların birbiri üzerine eklenmesiyle oluşmaktadır. Elmasların oluşması için, yerküre çekirdeğinin altında çok yüksek sıcaklık ve basınç içinde olması gerekmektedir. Bu şartlara dünyanın sınırlı bölgelerinde rastlanmaktadır. Yüzeyin en az 150 km altında, 1050 ° C sıcaklık olması gerekmektedir. Elmasın oluşumu için bahsettiğimiz sıcaklık-basınç değerleri dünyanın her yerinde mevcut değildir. Yer altında yüzyıllar süren süreç ardından oluşan elmaslar, yer kabuğunun hareketleri (deprem ve volkanik patlamalar) ile yeryüzüne çıkmaktadır. Bazen nehir kumları arasında bazen zeminin altına yayıldığı yerlerde rastlamak mümkündür.

Elmasın Özellikleri

Elmasların genellikle üçte biri mücevher kullanımı için ayrılırken, geri kalanı sanayide kullanılmaktadır. Sert yapısı gereği diğer birçok minerali çizip, delebilmektedir. Bu özelliği onu sanayide kullanım oranını arttırmıştır. Elbette birçok insanın elmas olarak asıl bildiği, parlaklığı ve ışığı mükemmel düzeyde yansıtan en bilinen mücevher ürünlerinden biri olmasıdır. Elmasın işlenmesi ile mükemmel pırlanta takılar elde edilmektedir.

Geçmişten günümüze elmaslar kadınlar için vazgeçilemez takı anlamına gelmiştir. Bunun yanı sıra, bugün sanayide alternatifi olmayan bir hammadde özelliğinde yoğun olarak kullanılmaktadır. Teknolojinin gelişmesiyle elmaslar artık laboratuvarlarda kimyasal işlemlerden geçirilerek elde edilebiliyor. Bugün birçok laboratuvarında buhar biriktirme tekniği ile 24 saat içinde 400 miligrama kadar elması elde edebiliyorlar.

Mohs sertlik derecesi 1-10 arasında derecelendirilmiştir. Değerli taşları incelersek Kuvars 7, Safir, Yakut, Mistik Topaz ise 8 – 9 dereceye sahiptirler. Elmaslar ise Mohs sertlik derecesinde 10 dereceye sahiptir. Hayret verici bir diğer özelliği ise erime noktasının 3547 sıcaklık derecesi olmasıdır. Karbon atomları içine karışmış azot gibi maddeler elmasın sarı, pembe, kahverengi, mavi ve kırmızı gibi renkler almasına sebep olmaktadır.

Aynı zamanda Nisan ayı doğum taşı elmas, berraklığın ve gücün sembolü olarak bilinmektedir. Elmas, Yunancada “yenilmez, kırılmaz” anlamına gelen “adamas” kelimesinden gelmektedir. Tüm bu özellikleri sayesinde tüm dünyada en değerli taşlardan biri olma özelliğini koruyor.

Elmas Nereden Bulunur?

Dünya üzerinde en çok Kanada, Angola, Botsvana, Rusya, Endonezya, Hindistan, Rusya, Güney Afrika, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Güney Amerika ve Avustralya dolaylarında çıkarılmaktadır.